شاخص های تعریف و تعیین سکونتگاه های غیررسمی در ایران

Authors

روح الله تولایی

محمد اعظمی

کیومرث ایراندوست

abstract

چکیده امروزه یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. روشن است که پدیده اسکان غیررسمی یکی از مهم ترین مشکلات شهرهای بزرگ و تا اندازه ای شهرهای کوچک در حال حاضر ایران است. اما نکته دارای اهمیت در این میان وجود شاخص ها و معیارهای متفاوتی است که این سکونتگاه ها در شهرهای مختلف بر اساس آن تعیین و تعریف می شوند. پرسش اساسی این است که سکونتگاه های غیررسمی دارای چه معیارها و شاخص های مشترکی هستند و کدام ویژگی آن ها برای رسیدن به تعریف همسان این پدیده از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ در این پژوهش با رویکردی تحلیلی و توصیفی با استفاده از مطالعات اسنادی و برداشت های میدانی، ویژگیها و معیارهای تعریف یک سکونتگاه غیررسمی تحلیل شده است. به نحوی که الگویی تعمیم پذیر برای شاخص های سکونتگاه های غیررسمی در ایران ارائه شود. این پژوهش نشان می دهد که اگرچه با توجه به ویژگی های هر شهر و روند تشکیل سکونتگاه های غیررسمی، هر سکونتگاه ها دارای ویژگی ها و شاخص های منحصر به فردی است، اما شاخص های عمومی از جمله ویژگی کمی و کیفی مسکن، زیرساخت ها، معیارهای اقتصادی و اجتماعی مشترکی را می توان برای سکونتگاه ها تعریف کرد. تسهیلات رفاهی پایین تر از میانگین شهر، کیفیت نازل ساختار مسکن و غیررسمی بودن روند ساخت، بهداشت ناکافی، تراکم زیاد، سرانه های شهری اندک، مکان گزینی نامناسب، اقتصاد خانوار ضعیف و متکی به بخش غیررسمی اقتصاد و نبود امنیت تصرف به مثابه شاخص های کلی ویژگی های مشترکی به شمار می روند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ابعاد و شاخص های مشترک در ارتقا کیفی سکونتگاه های غیررسمی و بازآفرینی شهری پایدار در ایران

امروزه تقریباً در همه کشورهای درحال توسعه جهان، مسئله سکونتگاه­های غیررسمی، ذهن مدیران ملی و شهری را مشغول خود ساخته است و کشورهای مختلف با مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بافت­های ناکارامد دست به گریبان هستند. با گذشت سالهای طولانی، این مشکل نه تنها کاهش نیافته بلکه رشد سریع و چمگیری را تجربه می­کند. در ایران نیز در طول چند دهه اخیر، این مسئله، یکی از دغدغه­های جدی مدیران، لااقل در نظر و ن...

full text

ارزیابی و رتبه بندی توزیع خدمات شهری در سکونتگاه های غیررسمی نمونه موردی: سکونتگاه های غیررسمی کلانشهر تبریز

سکونتگاه­های غیررسمی الگوی سکونتی ویژه­ای می­باشد که بخش قابل توجهی از مردم و عمدتا کم درآمد را در خود جای داده است. از آنجایی که اساس توزیع عادلانه خدمات شهری قابلیت دستیابی همه اقشار به این خدمات می­باشد ارائه خدمات شهری مناسب جهت ساماندهی سکونتگاه­های غیررسمی و برخورداری مناسب ساکنان شهرها از این خدمات از موضوعات مهم در برنامه­ریزی شهرها محسوب می­شود. از مهم­ترین راهکارها جهت نیل به توسعه پا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات و پژوهش های شهری - منطقه ای

جلد ۶، شماره ۲۱، صفحات ۴۳-۶۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023